UNIA EUROPEJSKA

W dniach 17-18 października br. odbył się szczyt UE, podczas którego omówione zostały kluczowe w ostatnim czasie kwestie, m.in. Brexit. Rada Europejska zatwierdziła umowę o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z unijnych struktur wraz z deklaracją polityczną określającą ramy przyszłych stosunków pomiędzy UE a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Wrzesień w Azji 

Wrzesień dał nadzieję na deeskalację wojen handlowych, przy jednoczesnej eskalacji napięcia w Hong Kongu. Nasi członkowie opisali dodatkowo dlaczego Indonezja może nie być dobrym celem turystycznym i do którego miejsca w Azji wysyłane są polskie jabłka. Zapraszamy do lektury.

Quadrilateral Security Dialogue, znany również jako QUAD, to nieformalny sojusz Indii, USA, Australii i Japonii. Po raz pierwszy powołany został na krótko do życia w 2007, a ponownie w 2017 roku w Manili (tzw. QUAD 2.0) podczas trwania szczytu grupy państw ASEAN. QUAD określany jest mianem azjatyckiego NATO. Przede wszystkim dlatego, że ma za zadanie utrzymanie Pax Americana w tym regionie. Jest to odpowiedź na coraz bardziej ekspansywną politykę Chin w Indo–Pacyfiku, w tym ogłoszenie Inicjatywy Pasa i Szlaku (ang. Belt & Road Initiative – BRI) oraz szybką rozbudowę Marynarki Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. QUAD to również sygnał dla Chin, że Stany Zjednoczone nie rywalizują z nimi o przyszłość rosnącego na znaczeniu Indo-Pacyfiku samotnie.

Wojny handlowe, napięcia regionalne i nowa stolica szesnastej gospodarki świata. Zapraszamy na przygotowane przez naszych członków podsumowanie najważniejszych wydarzeń w Azji z minionego miesiąca.

Grupa Regionalna Europy Zachodniej o tym, co działo się w krajach unijnych między 2 a 8 września.

UNIA EUROPEJSKA

26 sierpnia zakończył się szczyt grupy G7, który tym razem miał miejsce we Francji, w kurorcie Biarritz. Po weekendowym spotkaniu przywódcy UE, Kanady, Francji, Niemiec, Włoch, Japonii, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych przyjęli deklarację, w której podkreślili kierunki działania w omawianych kwestiach. Na szczycie Unię Europejską reprezentował Donald Tusk. Hospitalizowany szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker w związku ze swoim stanem zdrowia nie brał udziału w spotkaniach.

UNIA EUROPEJSKA
Weekend omawianego tygodnia upłynął pod hasłem G7, bo to właśnie w dniach 24-26
sierpnia we francuskim kurorcie Biarritz spotkali się przywódcy siedmiu najbardziej
rozwiniętych gospodarczo państw świata. Przedstawicielom USA, Francji, Japonii, Niemiec,
Wielkiej Brytanii, Kanady i Włoch towarzyszył Donald Tusk, przewodniczący Rady
Europejskiej. Agenda weekendowego spotkania obejmowała globalne wyzwania w dziedzinie
gospodarki, polityki zagranicznej, a także kwestie związane z ochroną środowiska. Temat
przywodni szczytu we Francji to natomiast zwalczanie nierówności. Debatowano ponadto nad
kwestiami związanymi z bezpieczeństwem, między innymi w kontekście Iranu, Ukrainy,
Libii, sytuacji w Syrii i na Bliskim Wschodzie, Półwyspu Koreańskiego i Wenezueli. Jeśli
chodzi o sprawy zagraniczne, warto nadmienić, że kraje G7 są podzielone wobec
przywrócenia Rosji do grona najbardziej rozwiniętych gospodarek świata. Do 2014 r.
spotkania te odbywały się pod nazwą G8, ale po rosyjskiej aneksji Krymu zdecydowano o
wykluczeniu tego kraju z grupy. Za powróceniem do dawnego modelu jest między innymi
Donald Trump. „Dużo większy sens miałoby funkcjonowanie tej grupy z udziałem Rosji” -
stwierdził w mijającym tygodniu prezydent USA. Na wokandzie pojawił się też handel
międzynarodowy i Afryka. W kontekście tego kontynentu w planach było wypracowanie
narzędzi mających na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju gospodarczego. Miał
również zostać zatwierdzony plan działania ws. Sahelu. Unia Europejska planowała też
potwierdzić swoje stanowisko w kwestii wsparcia finansowego dla afirmatywnych działań
finansowych Afrykańskiego Banku Rozwoju na rzecz kobiet w Afryce. Była też mowa o
zwalczaniu nierówności i upodmiotowieniu kobiet. W tym kontekście poruszone miały być
kwestie związane z rynkiem pracy i edukacją dziewcząt tych młodszych i starszych. Unia
Europejska miała też zapowiedzieć zasilenie Światowego Funduszu na rzecz Walki z AIDS,
Gruźlicą i Malarią. Liderzy G7 skierowali swoją uwagę na kryzys klimatyczny i oceany. UE
potwierdziła, że wdrożenie porozumienia paryskiego jest niezwykle istotne w
przeciwdziałaniu skutkom nieuchronnych zmian. Planowano również pomówić o
transformacji cyfrowej i o tym, by była otwarta, wolna i bezpieczna.
„Płoną zielone płuca naszej planety” - takie komentarze od jakiegoś czasu nabrały już
charakteru międzynarodowego, bo wygłaszają je niemal wszyscy poruszeni tym, co dzieje się
w Brazylii, a od niedawna też na terytoriach Paragwaju i Boliwii. Szczyt G7 miał zresztą
również być poświęcony nieustającym pożarom lasów Amazonii. Donald Tusk podkreślał, że
omawiane pożary to w istocie znak naszych czasów. Dodał jednocześnie, że UE w dalszym
ciągu popiera porozumienie pomiędzy Wspólnotą a krajami Mercosur, bo chodzi w nim
między innymi o ochronę klimatu i środowiska. Ciężko jednak, zdaniem przewodniczącego
Rady, wyobrazić sobie jej ratyfikację przez kraje członkowskie tak długo, jak długo rząd

Brazylii pozostaje bezczynny wobec ochrony Amazonii. Prezydent Brazylii tymczasem o
pożary lasów oskarża organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska. UE
zadeklarowała, że jest gotowa zaoferować wsparcie finansowe w walce z żywiołem.
Podkreśliła to również rzeczniczka Komisji Europejskiej Mina Andreeva dodając, że Unia
może wysłać pomoc lub aktywować system satelitarny Copernicus.
Wysoka przedstawiciel wydała oświadczenie z okazji Międzynarodowego Dnia
Upamiętniającego Ofiary Aktów Przemocy ze względu na Religię lub Wyznanie, który miał
miejsce 21 sierpnia. Federica Mogherini w imieniu UE podkreśliła, że Wspólnota zawsze
stała na straży promocji i ochrony wolności wyznania i przekonań. Wytyczne w tej sprawie
zostały zatwierdzone w 2013 r. i potwierdzają, że instytucje państwowe mają obowiązek
zagwarantować wolność wyznania lub przekonań, a także chronić jednostki przed przemocą
w tej kwestii. „Sprawcy muszą być pociągnięci do odpowiedzialności, przemoc musi być
zwalczana, a ofiary muszą być zrehabilitowane. Progres w tej kwestii można osiągać poprzez
multilateralizm i wspólne działanie” - czytamy w oświadczeniu. Z okazji Europejskiego Dnia
Pamięci Ofiar Wszystkich Reżimów Totalitarnych i Autorytarnych, przypadającego na 23
sierpnia, oświadczenie wydali natomiast Frans Timmermans i komisarz KE Věry Jourovej.
„Zdecydowanie sprzeciwiamy się wszystkim reżimom totalitarnym i autorytarnym. Wolna
Europa nie jest darem, lecz wyborem, którego dokonujemy każdego dnia” - czytamy. W
oświadczeniu przypomniano o skutkach podpisania w 1939 r. paktu Ribbentrop-Mołotow
między nazistowskimi Niemcami i ZSRR. Podkreślono, że wówczas wolność i demokracja
były w Europie jedynie marzeniem. Przedstawiciele Komisji wrócili również do wydarzeń z
1989 r., kiedy to obywatele Europy Środkowo-Wschodniej odważyli się stawić kres żelaznej
kurtynie i wszelkim podziałom. Tę nową Europę musimy wszyscy nieprzerwanie
pielęgnować i chronić.
Źródła:
https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2019/08/21/declaration-by-the-high-
representative-federica-mogherini-on-behalf-of-the-european-union-on-the-occasion-of-the-
international-day-commemorating-the-victims-of-acts-of-violence-based-on-religion-or-
belief/
https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2019/08/24/remarks-by-president-
donald-tusk-before-the-g7-summit-in-biarritz-france/
https://www.consilium.europa.eu/pl/meetings/international-summit/2019/08/24-26/
https://www.euractiv.pl/section/energia-i-srodowisko/news/irlandia-grozi-zablokowaniem-
umowy-z-mercosurem/
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/statement_19_5411
Autorka: Agata Karbowicz

FRANCJA
Francuski prezydent Emmanuel Macron przeprowadził w piątek rozmowę z ministrem spraw
zagranicznych Iranu, podczas którego próbował złagodzić napięcia między Teheranem a
Waszyngtonem, przed rozpoczęciem szczytu G7. Po spotkaniu irański minister spraw
zagranicznych Mohammad Javad Zarif powiedział, że sugestie francuskiego prezydenta
Emmanuela Macrona dotyczące rozwiązania kryzysu związanego z irańskim napędem
nuklearnym idą we właściwym kierunku, ale potrzeba jeszcze dużo pracy do rozwiązania
problemu.
Prezydent Macron starał się doprowadzić do spotkania Mohammada Javada Zarifa z
Donaldem Trumpem podczas ostatniego dnia szczytu G7. Minister Zarif przeprowadził
rozmowy z francuskimi, niemieckimi i brytyjskimi urzędnikami, ale prezydent Trump
odmówił mu spotkania.

W dniach 24-26 sierpnia we francuskim kurorcie Biarritz odbył się szczyt G7. Prezydent
Macron błyskawicznie wszedł w rolę gospodarza. Zaskoczył wszystkich uczestników swoją
wszechobecnością i inicjatywami na wiele tematów. Dokonał próby zażegnania napięć
pomiędzy Teheranem a Waszyngtonem. Został adwokatem klimatycznym oraz skrytykował
prezydenta Bolsonaro. Zaapelował nawet do Brazylijczyków by znaleźli sobie nowego
prezydenta. Wydarzenie to rozpoczęło napięcia między Bolsonaro, a Macronem.
W 75. rocznicę wyzwolenia Paryża spod okupacji hitlerowskiej nowe muzeum otwiera swoje
podwoje we francuskiej stolicy. Twórcy mają nadzieję, że ożywi ono doświadczenia okupacji
i wyzwolenia miasta nowemu pokoleniu. Dwadzieścia metrów pod ziemią. 100 schodów po
betonowych schodach. Odwiedzający nowe Musée de la Libération de Paris (Muzeum
Wyzwolenia Paryża) rozpoczynają podróż w czasie. Muzeum mieści się w podziemiach Place
Denfert-Rochereau w 14. dzielnicy Paryż. Odwiedzający będą mogli uzyskać dostęp do
miejsca, które nigdy wcześniej nie było otwarte dla publiczności. W latach czterdziestych
mieściło się tam stanowisko dowodzenia, w którym pułkownik Henri Rol-Tanguy, przywódca
Francuskich Sił Wewnętrznych (FFI) w regionie Île-de-France, od sierpnia 1944 roku
kierował siłami wyzwalającymi Paryż.
Źródła:
https://www.france24.com/en/20190823-macron-talks-iran-foreign-minister-javad-zarif-
nuclear-deal-hormuz
https://www.nytimes.com/2019/08/26/world/europe/g7-live-updates.html
https://www.courrierinternational.com/article/vu-de-letranger-au-g7-macron-sur-tous-les-
fronts
https://www.elysee.fr/emmanuel-macron/2019/08/24/allocution-du-president-de-la-
republique-a-quelques-heures-du-sommet-du-g7-de-biarritz
Autorka: Weronika Knowska

https://www.france24.com/en/20190825-museum-paris-liberation-75th-anniversary-world-
war-2-out-shadows

UNIA EUROPEJSKA

Unia Europejska przekaże 9 mln euro na pomoc humanitarną dla Haiti. Ten karaibski kraj zmaga się ze skutkami m.in. suszy, trzęsień ziemi czy huraganów. Niebezpieczne zjawiska pogodowe i aktywy sejsmiczne z dużą częstotliwością nawiedzają omawiany region, a ostatnie miesiące były szczególnie dotkliwe, co nasiliło problem dostępu m.in. do żywności. Wsparcie finansowe Unii ma pomóc ok. 130 tysiącom ludzi. Wspólnota już w ubiegłym roku przekazała 12 mln euro na pomoc mieszkańcom Haiti. Kraj ten, będący szczególnie narażonym na klęski żywiołowe, otrzymuje największe wsparcie pieniężne w całej Ameryce Południowej. 

O tym, czy Macedonia Północna przystąpi do Unii Europejskiej zdecyduje już nie tylko czas i płynne, bezproblemowe wdrażanie koniecznych reform. Światło dzienne ujrzały nagrania, które wpędziły ten kraj w kolejną aferę korupcyjną. W staraniach Macedonii o akcesję nie jest to bynajmniej czynnik, który przyspieszyłby proces rozszerzenia Wspólnoty. W sprawie chodzi o działania na rzecz biznesmena Jordana Kamcewa, inicjowane przez gwiazdę telewizji Bojana Jowanowskiego. Żądana przez dziennikarza łapówka miała zapewnić wpłynięcie Jowanowskiego na decyzję prokuratury specjalnej, by ta wydała lżejszy wyrok lub uniewinniła Kamcewa w związku z tzw. sprawą „Empire”. Kamcew miał zostać oskarżony o działalność przestępczą, w tym m.in. pranie pieniędzy. W aferze miał też uczestniczyć premier Macedonii Zoran Zaew, a stosunki gwiazdy mediów z nowym rządem miały być nad wyraz, niepokojąco i niejednoznacznie dobre. Prezydent w reakcji na sytuację wezwał członków rządu do szybkiego powrotu z wakacji. Opozycja w konsekwencji żąda przedterminowych wyborów, prezydent natomiast dąży do jak najszybszego wyjaśnienia sprawy i zażegnania kryzysu, który w kontekście planów przyłączenia kraju do UE stanowi niemały problem.

Podczas gdy Chorwacja jest coraz bliżej przystąpienia do strefy euro, wręcz przeciwne wnioski można wyciągnąć z działania Czech w tej kwestii. W związku z tym, że kraj ten zrezygnował z publikacji corocznego raportu o realizacji kryteriów konwergencji, które miałyby umożliwić przyjęcie nowej waluty, media spekulują, że to jednoznaczne z rezygnacją Pragi z wstąpienia do Eurolandu. Według badania Eurobarometru, większość Czechów jest za pozostaniem przy obecnej Koronie.

Na prośbę Grecji, która boryka się obecnie z pożarami lasów w poszczególnych częściach kraju, Unia Europejska uruchomiła mechanizm rescEU. EU Civil Protection Mechanism ma za zadanie pomagać europejskim krajom w walce z klęskami żywiołowymi, m.in. pożarami. W ramach mechanizmu, Unia Europejska udostępnia m.in. samoloty czy helikoptery, które wykorzystywane są do przeciwdziałania kataklizmom. Przy gaszeniu pożarów w Grecji, w akcji biorą udział obecnie trzy specjalistyczne samoloty, które z Włoch i Hiszpanii dotarły do zagrożonych regionów Grecji. „Unia Europejska solidaryzuje się z Grecją w tym trudnym dla tego kraju czasie” - powiedział Christos Stylianides, komisarz ds. pomocy humanitarnej i zarządzania kryzysowego. „Co więcej, pomoc, której UE udziela właśnie Grecji to żywy przykład realizowania wspólnych wartości, na których opiera się rescEU: solidarność i ochrona życia Europejczyków” - dodał. Dziękując Włochom i Hiszpanom za pomoc, Stylianides zapewnił o dalszym wsparciu nękanej pożarami Grecji. 

Szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker z powodów zdrowotnych musiał skrócić swoje wakacje w Austrii. Prezydent KE został przetransportowany do Luksemburga, gdzie przeszedł pilny zabieg usunięcia pęcherzyka żółciowego, jak podaje komunikat prasowy.

Źródła:

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_19_5213

https://www.euractiv.pl/section/polityka-regionalna/news/czy-skandal-korpucyjny-w-macedonii-polnocnej-opozni-akcesje-do-ue/

https://www.euractiv.pl/section/gospodarka/news/czechy-dalej-od-strefy-euro/

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_19_5289

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ac_19_5329

Autorka: Agata Karbowicz

BELGIA

Belgijskie media obiegła wieść, iż Komitet Wykonawczy Muzułmanów Belgii (l’Exécutif des Musulmans de Belgique), główna instytucja prawnie reprezentująca interesy mniejszości muzułmańskiej planuje zatrudnić 18 kobiet na stanowiska związane z funkcjonowaniem belgijskich meczetów (a jest ich w Belgii blisko 100). Jednocześnie Komitet zamierza zatrudnić doradców, którzy w duchu modernizacji odświeżą system edukacji religijnej w kraju oraz samą organizację Komitetu. To właśnie w tej instytucji tkwi potencjał walki z radykalizacją wśród młodych (właśnie poprzez edukację, współpracę i nadzór meczetów wraz z opiekującymi się nimi imamami), której symbolem po zamachach w marcu 2016 roku stało się brukselskie Molenbeek. Jednocześnie, mając na uwadze, iż 7% populacji kraju wyznaje islam, co stanowi drugą najpopularniejszą religię po wyznaniach chrześcijańskich, belgijski islam ma zgoła inną twarz. A z całą pewnością, już wkrótce - bardziej kobiecą.

Źródła:

https://www.lesoir.be/242892/article/2019-08-20/lexecutif-des-musulmans-de-belgique-se-feminise
https://www.rtbf.be/info/societe/detail_l-executif-des-musulmans-de-belgique-recrute-et-se-feminise?id=10295242
https://www.levif.be/actualite/belgique/islam-comment-la-belgique-est-devenue-un-modele/article-normal-1082929.html?cookie_check=1566337610
https://www.levif.be/actualite/belgique/islam-comment-la-belgique-est-devenue-un-modele/article-normal-1082929.html?cookie_check=1566337610

Autorka: Aleksandra Kochman

SZWAJCARIA

Dobiegł końca Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Locarno. Złotego Leoparda otrzymał film Portugalczyka Pedro Costy „Vitalina Varela” (więcej o niezwykłej historii Vitaliny Vareli: https://www.nowehoryzonty.pl/akt.do?id=5577) Festiwal pobił swój rekord widowni - w ciągu 11 dni projekcje obejrzało prawie 160 tysięcy osób. Dla porównania, niedawno zakończony MFF Nowe Horyzonty we Wrocławiu przyciągnął nieco ponad 100 tysięcy widzów.

Źródło:

https://www.swissinfo.ch/eng/golden-leopard_locarno-film-festival-declared-overwhelming-success/45168848

Autorka: Aleksandra Kochman