Europa Zachodnia
Urzędujący najdłużej (aż 13 lat) premier Królestwa Niderlandów, jak i lider centroprawicowej Partii Ludowej na rzecz Wolności i Demokracji (VVD), zostawia kraj na rozdrożu. Dnia 22 listopada odbędą się przyspieszone wybory do Tweede Kamer, czyli izby niższej niderlandzkiego parlamentu. Zostanie wybranych 150 nowych członków, czego powodem jest odejście Marka Rutte z krajowej polityki.
W niedzielę 28 maja odbyły się w Hiszpanii wybory na poziomie Wspólnot Autonomicznych (13 z 17, „Wspólnoty Historyczne” tj. Kraj Basków, Katalonia, Galicja i Andaluzja mają prawo do wyznaczenia innego terminu”) oraz prowincji. Elekcja okazała się nadspodziewanie dużym sukcesem centroprawicowej Partii Ludowej (Partido Popular).
Rozmowy ostatnich miesięcy o polityce na wyspach brytyjskich skupiały się przede wszystkim na samounicestwianiu się partii Konserwatywnej. Od imprez covidowych Borisa Johnsona, przez porażkę Liz Truss z sałatą, kończąc na serii strajków, która przetacza się przez terytorium Zjednoczonego Królestwa: przeciwnikom torysów nie brakuje amunicji i nie wahają się pociągnąć za spust.*
7 grudnia 2022r. przeprowadzono w Niemczech akcję policyjną (niem. Razzia) przeciwko osobom podejrzanym o członkostwo w grupie terrorystycznej. W akcję zaangażowano około 3000 funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa w 11 krajach związkowych.
Nieformalna grupa siedmiu najbardziej uprzemysłowionych i demokratycznych państw świata - G7, będzie miała nowego lidera. Będą nim Niemcy, na czele z nowo wybranym kanclerzem, Olafem Scholzem.
Niemcy
Autor: Sandy Schmit
Jakie wydarzenia polityczne miały miejsce w Niemczech w 2021 roku, jaki wpływ miały one na stosunki międzynarodowe, jak pandemia wpłynęła na gospodarkę?
1. Wybory do Bundestagu.
Jednym z najważniejszych wydarzeń Niemiec w minionym roku, zarówno dla znaczenia państwa, jak i stosunków międzynarodowych są wybory do Bundestagu, które odbyły się 26 września 2021 r. Dla wielu zaskoczeniem była rezygnacja z reelekcji Angeli Merkel - która stała na czele niemieckiego rządu od 2005 r. Po 16 latach sprawowania urzędu, kanclerz udała się na polityczną emeryturę, choć chadecy liczyli na jej dalszy udział w rządzie.
Jak przypomina brytyjski dziennik “The Economist” tylko Otto von Bismarck i Helmut Kohl sprawowali funkcję kanclerza dłużej niż Angela Merkel. Bismarck stworzył imperium, był prekursorem systemu publicznych emerytur w Europie, Kohl z kolei zjednoczył Niemcy Wschodnie i Zachodnie oraz zgodził się na zastąpienie niemieckiej marki na rzecz waluty euro. Niewątpliwie osiągnięcia A. Merkel są mniej spektakularne, nie mniej jednak często jest określana jako “żelazna dama”.
Co mogło się przyczynić do decyzji o odejściu ze stanowiska? Podczas ostatniej kadencji rządów Angeli Merkel do kilku kryzysów, w tym migracyjnego, finansowego i pandemii.
Z jednej strony kryzys migracyjny z 2015 r – kiedy to Niemcy stały się krajem docelowym dla fali uchodźców z Syrii, Iraku i Afganistanu. Temat uchodźców wówczas całkowicie zdominował dyskurs polityczny i społeczny. Kolejnym wyzwaniem była i obecnie dalej jest pandemia COVID-19, co również mogło się przyczynić do spadku poparcia bloku CDU/CSU.
Nowy gabinet stworzyła SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands), FDP (Freie Demokratische Partei) oraz Zieloni - którą to koalicję nazwano “koalicją świateł drogowych” biorąc pod uwagę barwy poszczególnych ugrupowań. Stanowisko kanclerza przejął dotychczasowy minister finansów, a także wicekanclerz, Olaf Scholz. O fotel kanclerza ubiegało się jeszcze dwóch kandydatów Armin Laschet (CDU) i Annalena Baerbock (Zieloni).
Wybory do Bundestagu mają nie tylko istotne znaczenie na szczeblu krajowym, ale również na arenie międzynarodowej, patrząc chociażby na Niemcy, jako na partnera w stosunkach gospodarczych, bowiem są największą gospodarką Europy. Warto w tym miejscu przypomnieć, że Niemcy są najwyższym odbiorcą polskiego eksportu (28,9 proc. polskiego eksportu w 2020 roku trafiło do Niemiec), a także zainwestowali w Polsce najwięcej w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych, od roku 1989 jest to około 36 mld euro.
Zatem, jakie padały słowa po ogłoszeniu wyników wyborów w posczególnych państwach? Prezydent Joe Biden odniósł się następującymi słowami “A niech to...są twardzi!” Zarówno J. Biden, jak i O. Scholz niedawno świętowali przełom w rokowaniach na temat globalnego, minimalnego oprocentowania przedsiębiorstw operujących w skali międzynarodowej, uznając go za duży sukces.
Chiny natomiast zareagowały słowami “oczekujemy wyważonej polityki”. „Mamy nadzieję i oczekujemy, że nowy rząd niemiecki będzie kontynuował swoją pragmatyczną i wyważoną politykę wobec Chin” – tak władze w Pekinie zareagowały na wynik wczorajszych wyborów do Bundestagu, bez przesyłania bezpośrednich gratulacji żadnej z partii. W oświadczeniu chińskiego MSZ wyraźnie podkreślono duży wkład kanclerz Angeli Merkel w rozbudowę przyjaznych stosunków Niemiec z Chinami. „Chiny bardzo to sobie cenią” – powiedziała rzeczniczka resortu Hua Chunying.Przed wyborami chińscy obserwatorzy polityczni wyrażali obawę, że pod nowymi rządami w Berlinie stosunki Niemiec z Chinami mogą ulec pogorszeniu i że Niemcy będą raczej orientować się na USA, które dążą do utworzenia międzynarodowej koalicji przeciwko Pekinowi.
Rosja zamierza „kontynuować” relacje z Berlinem. Jest także zainteresowana tym, by je „dalej rozwijać” – tak rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział dziennikarzom w Moskwie. Jak przyznał, istnieją „różnice” między oboma krajami, ale dwie strony zgadzają się, że można i trzeba załagodzić je na drodze dialogu”. „Wybory w największym kraju Europy to proces, wydarzenie, obserwowane prawie na całym świecie. My także z wielką uwagą śledzimy jego rozwój i to, co z tego wyniknie” – dodał Dmitrij Pieskow. Stosunki niemiecko-rosyjskie są obecnie bardzo napięte. Główne tematy sporów między Moskwą a Berlinem to konflikt na Ukrainie oraz cyberataki podejrzanych rosyjskich agencji na zachodnie władze. Z drugiej strony, niemiecko-rosyjski projekt gazociągu Nord Stream 2 wywołuje spór między Niemcami a ich europejskimi partnerami.
Patrząc na relacje Polska – Niemcy istotne znaczenie ma spotkanie kanclerza Olafa Scholza z premierem Mateuszem Morawieckim, które odbyło się jeszcze w grudniu 2021 r. Tematem spotkania były m.in. zagrożenia geopolityczne związane z migracją, polityką Rosji czy cyberbezpieczeństwem. Premier podkreślił, że Polska i Niemcy należą do "najaktywniejszych graczy w ramach UE" i dlatego znaczna część spotkania była poświęcona kwestiom związanym z Unią, “chcielibyśmy razem wyrazić pragnienie, by kwestie sporne były jak najszybciej zażegnane. My mamy pewien spór z KE, starałem się przedstawić panu kanclerzowi z naszej inicjatywy pewne rozwiązania”.
2. Gospodarka.
Jak wyglądała gospodarka Niemiec w 2021 r.? Inflacja w listopadzie wynosiła powyżej 5 %, co stanowi najwyższy poziom od prawie 30 lat. Niewątpliwie do tego wyniku przyczyniła się pandemia. Inflacja od miesięcy napędzana jest przez rosnące ceny energii będące reakcją na ożywienie gospodarcze po kryzysowym roku 2020. Poza tym daje się we znaki powrót do wcześniejszych stawek VAT w Niemczech, które tymczasowo obniżono, aby ulżyć gospodarce w dobie pandemii.
Powoduje to, że usługi jak i produkty stały się droższe. Do tego dochodzi brak materiałów do produkcji i przerwy w dostawach, a także wprowadzenie na początku roku daniny od emisji CO2. Inflacja jest ważnym wskaźnikiem skuteczności polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego. EBC stara się utrzymywać stopę inflacji w eurostrefie na poziomie 2 procent. Zdaniem banku, wzrost notowany obecnie w Niemczech jest chwilowy.
„Wychodzimy z założenia, że w listopadzie osiągnięto szczyt inflacyjny i że w przyszłym roku inflacja zacznie stopniowo spadać i iść w kierunku naszego celu na poziomie 2 procent”, powiedziała Isabel Schnabel z EBC w rozmowie z telewizją ZDF.
3. Nord Stream 2.
Ważnym wątkiem pod względem stosunków międzynarodowych jest gazociąg Nord Stream 2. Rurociąg o długości 1230 kilometrów, wart 10 mld euro, przy pełnej przepustowości podwoiłby bezpośrednie możliwości eksportu gazu z Rosji do Niemiec do 110 mld metrów sześciennych rocznie. Rurociąg został ukończony we wrześniu 2021, ale nie może jeszcze rozpocząć przesyłu gazu, ponieważ oczekuje na zgodę organów regulacyjnych z Niemiec i Brukseli.
Niemiecki urząd regulacji energetyki zawiesił procedurę certyfikacji NS2. Decyzja o ostatecznej certyfikacji zostanie podjęta dopiero w drugiej połowie 2022 roku. Nie zmniejsza to jednak obaw Waszyngtonu, Warszawy i Kijowa, że NS2 może zostać wykorzystany przez Rosję do celów politycznych. Obawy te nasiliły się jeszcze bardziej po tym, jak w listopadzie przepływy gazu z Rosji spadły do sześcioletniego minimum. Ceny hurtowe tego surowca wzrosły do około 800 dolarów za 1000 metrów sześciennych, czyli znacznie powyżej normalnego poziomu około 300 dolarów.
Niemcy, po rezygnacji z energii atomowej i w trakcie odchodzenia od paliw kopalnych, stoją przed trudnym wyborem. W najbliższej przyszłości źródła odnawialne będą generować jedynie stosunkowo niewielką ilość energii. Idealnym rozwiązaniem mogłaby się więc wydawać infrastruktura do tranzytu gazu, która wyklucza często kłopotliwy tranzyt przez takie kraje jak Polska i Ukraina.
Jednak w obliczu nacisków USA, by wykorzystać NS2 jako środek nacisku w celu powstrzymania Rosji od dalszej inwazji na Ukrainę, wymogów prawa europejskiego oraz sprzeciwu rządzącej partii Zielonych wobec tego projektu, Berlin znalazł się w trudnej sytuacji. - Prawdopodobnie to Niemcy najbardziej ucierpiałyby na długoterminowym zawieszeniu NS2 - mówi DW dr Anna Mikulska z Center for Energy Studies na Rice University w Teksasie. - Nie mają nawet co myśleć o staniu się hubem gazowym dla regionu - dodaje.
Źródła:
[4]https://ceo.com.pl/gospodarcze-skutki-wyborow-w-niemczech-48292
[6]https://www.dw.com/pl/po-wyborach-w-niemczech-reakcje-i-gratulacje-z-zagranicy/a-59328418
[7]https://www.dw.com/pl/niemcy-inflacja-w-listopadzie-powy%C5%BCej-5-procent/a-59969941
[8]https://www.dw.com/pl/nord-stream-2-kto-straci-a-kto-zyska-na-jego-powstrzymaniu/a-60245869
Francja
Autor: Patrycja Gąsiorek
2021 rok przebiegł we Francji pod znakiem kolejnych śmiałych kroków w polityce ekologicznej, równie śmiałej walki z osobami niezaszczepionymi, wyborów lokalnych oraz rozpoczętym wyścigiem o Pałac Elizejski, a także kryzysem migracyjnym na kanale La Manche.
1. Polityka ekologiczna.
Rok pod znakiem klimatu rozpoczął się we Francji 3 lutego, kiedy sąd administracyjny w Paryżu w przełomowym wyroku uznał odpowiedzialność państwa za kryzys klimatyczny w postaci niedotrzymania zobowiązań w sprawie redukcji gazów cieplarnianych oraz orzekł, że nielegalna jest bierna postawa państwa wobec kryzysu klimatycznego.
Proces wytoczyły trzy lata temu cztery organizacje klimatyczne, według których działalność państwa na rzecz walki z globalnym ociepleniem była niewystarczająca. Zdołały one zebrać 2,3 miliona podpisów pod petycją w ramach inicjatywy o nazwie “sprawa stulecia”. Wiosną ubiegłego roku odbyły się kolejne rozprawy dotyczące nałożenia na państwo obowiązku powzięcia dodatkowych środków w celu redukcji gazów cieplarnianych oraz walki z kryzysem klimatycznym.
W ich wyniku w lipcu ten sam sąd nakazał rządowi podjęcie do 31 marca 2022 r. środków w celu dotrzymania zobowiązań w zakresie redukcji gazów cieplarnianych, natomiast w sierpniu nałożył na państwo grzywnę w wysokości 10 milionów euro za brak poprawy jakości powietrza. Ostatni wyrok w w.w. sprawach zapadł w październiku ub. r., kiedy najwyższy sąd administracyjny Francji orzekł, że jeśli Francja nie wywiąże się do końca 2022 r. z podjętych przez siebie zobowiązań w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, będzie na nią nakładana co 6 miesięcy kara finansowa w wysokości 78 mln euro.
Wydaje się, że naciski ze strony najwyższego sądu administracyjnego spowodowały bardziej odważne działania rządu francuskiego, z inicjatywy którego 10 kwietnia ub. r. Zgromadzenie Narodowe przegłosowało ustawę zakazującą lotów krótkodystansowych na trasach krajowych, na których istnieją szybkie połączenia kolejowe- głównie pomiędzy Paryżem a innymi dużymi miastami, takimi jak Lyon, Bordeaux czy Nantes. Wprowadzona zmiana miała na celu właśnie zmniejszenie emisji dwutlenku węgla.
Następnie, 9 listopada Prezydent Emmanuel Macron zapowiedział w telewizyjnych orędziu do narodu pierwszą od dekad budowę nowych reaktorów jądrowych. Inwestycja ta ma wspomóc Francję w osiągnięciu niezależności energetycznej oraz spełnieniu celów klimatycznych. Państwo to bowiem zobowiązało się do redukcji emisji gazów cieplarnianych o 40 proc. do 2030 roku w porównaniu z poziomami z 1990 roku. Francja zadeklarowała również osiągnięcie neutralności węglowej do 2050 roku.
2. Dalsza walka z pandemią.
Drugi rok walki z pandemią we Francji przyjął raczej formę walki z antyszczepionkowcami. Taki kurs objął Prezydent Francji Emmanuel Macron, który w lipcu ub. r. ogłosił stopniowe wprowadzanie tzw. paszportów covidowych, czyli przywilejów dla zaszczepionych związanych ze wstępem do wielu przybytków publicznych, m. in. do kawiarni, barów, restauracji, muzeów czy nawet pociągów.
Paszport mogły otrzymać także osoby, które przedstawiły negatywny wynik testu na koronawirusa sprzed max. 72 godzin lub zaświadczenie o przebytej infekcji w ciągu ostatnich 6 miesięcy. Decyzja ta nie spodobała się wielu Francuzom, którzy latem protestowali w liczbie setek tysięcy osób w wielu miastach kraju.
Należy jednak uznać ją za skuteczną, ponieważ odsetek obywateli Francji, którzy przyjęli co najmniej 1 dawkę szczepionki wzrósł o 20 proc. w ciągu 2 miesięcy od ogłoszenia tej “kontrowersyjnej” decyzji, z czego w tym samym dniu zarejestrowała się na nią rekordowa liczba niemalże miliona osób. Prezydent Macron nie rezygnuje ze swojej taktyki utrudniania życia niezaszczepionym Francuzom, których, jak oświadczył, zamierza “wkurzyć do tego stopnia, aby się w końcu zaszczepili”.
Finalnie, na początku b. r. francuski parlament przyjął rozwiązanie zastępujące dotychczasowe paszporty covidowe, które mogły uzyskać także osoby przedstawiające negatywny wynik testu na koronawirusa, paszportem szczepionkowym. Dotychczas zaszczepiło się ok. 73,3 proc. mieszkańców Francji spośród całkowitej populacji 67,3 mln Francuzów.
3. Wybory lokalne.
27 czerwca 2021 r. odbyła się we Francji II tura wyborów regionalnych i departamentalnych. Były to wybory lokalne o najniższej w historii frekwencji wyborczej, która wyniosła zaledwie ok. 35 proc. Wyniki nie zadowoliły ugrupowań głównych kandydatów o fotel w Pałacu Elizejskim.
Partia Emmanuela Macrona zdobyła 11 proc. głosów w skali kraju, natomiast skrajnie prawicowa partia Marine Le Pen zgromadziła na swoim koncie 19 proc. głosów, jednak nie zdobyła przewagi w żadnym regionie.
Największymi zwycięzcami czerwcowych wyborów okazały się centroprawicowe ugrupowania z główną partią opozycyjną na czele- Republikanami, którzy zwyciężyli w aż 7 z 13 departamentów, natomiast 6 pozostałych pozostało w rękach socjalistów.
W perspektywie nadchodzących wyborów prezydenckich wartym nadmienienia jest fakt, iż kandydatka na Prezydenta z ramienia partii Republikanów, startująca jednak w wyborach loklanych jako kandydatka niezależna, Valérie Pécresse po raz kolejny łatwo zwyciężyła w prestiżowym i zarazem największym regionie Francji- Île-de-France, co świadczy o mocnym kredycie zaufania Francuzów oraz solidnej pozycji w wyścigu o Pałac Elizejski.
4. Wyścig o Pałac Elizejski.
Coraz bardziej zaciekły staje się wyścig o fotel prezydencki we Francji, po tym jak 30 listopada ub. r. francuską sceną polityczną zatrząsł skrajnie prawicowy publicysta Éric Zemmour, ogłaszając oficjalnie swoją kandydaturę w najbliższych wyborach prezydenckich.
Na pierwszym miejscu w sondażach nadal utrzymuje się centro-lewicowy Emmanuel Macron, który ma oficjalnie ogłosić ubieganie się o reelekcję w lutym b.r., na drugim miejscu pozostaje jego rywalka z poprzednich wyborów Marine Le Pen, kandydatka skrajnie prawicowego ugrupowania Zgromadzenie Narodowe Francji (potencjalnie największa ofiara kandydatury Zemmoura). Na trzecim miejscu jest natomiast, pierwsza kobieca kandydatka na Prezydenta Francji centro-prawicowego ugrupowania Republikanów, Valérie Pécresse, która na początku grudnia wygrała wybory w ramach partii i ogłosiła oficjalnie swoją kandydaturę.
Około 30 osób z różnych stron sceny politycznej ogłosiło swoje chęci kandydowania. Oficjalna lista kandydatów na Prezydenta Francji otwarta będzie do marca 2022 r., natomiast same wybory odbędą się 10 kwietnia. Wybory prezydenckie we Francji będą o tyle ciekawsze, ponieważ zbiegną się z Prezydencją Francji w Radzie UE, która rozpoczęła się 1 stycznia i trwać będzie do końca czerwca 2022 r.
5. Kryzys migracyjny na kanale La Manche.
25 listopada ub. r. świat obiegła tragiczna informacja o śmierci 27 osób, które utonęły próbując przedostać się przez kanał La Manche, zwracająca uwagę na istniejący tam kryzys migracyjny. Już następnego dnia z inicjatywy Francji doszło do spotkania ministrów spraw wewnętrznych Belgii, Niemiec, Holandii i Wielkiej Brytanii w Calais, głównym mieście portowym na Północy Francji.
Od końca listopada jesteśmy jednak świadkami trudnej współpracy Francji i Wielkiej Brytanii, naznaczonej wzajemnymi oskarżeniami. Wielka Brytania twierdzi, że Francja nie robi tyle ile powinna, aby powstrzymać kryzys migracyjny, natomiast Francja uważa, że głównym jego powodem jest atrakcyjność brytyjskiego rynku pracy, który oferuje pracę bez żadnej identyfikacji, zatem to w obowiązku Wielkiej Brytanii leży, aby tę atrakcyjność ograniczyć.
Największe oburzenie we Francji wywołał jednak jeden z punktów listu Premiera Johnsona do Prezydenta Macrona, w którym zaproponował on odsyłanie do Francji osób, które w nielegalny sposób przedostały się do Wielkiej Brytanii. W odpowiedzi na ten list Francja odwołała zaproszenie na spotkanie dla minister spraw wewnętrznych Wielkiej Brytanii Priti Patel.
Liczba migrantów, którzy w 2021 r. przedostali się do Wielkiej Brytanii przez kanał La Manche była 3-krotnie wyższa niż w 2020 r.
Źródła:
[4]https://energetyka24.com/atom/francja-chce-jeszcze-wiecej-atomu-mocne-wystapienie-macrona-komentarz
[5]https://www.politico.eu/article/macron-france-covid-immunity-passport-vaccine-pass/
[13]https://www.politico.eu/article/frances-eric-zemmour-announces-presidential-candidacy/
[14]https://www.politico.eu/article/how-france-pivoted-to-the-right/
[16]https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/8302132,francja-wielka-brytania-migranci-na-kanale-la-manche.html
[17]https://www.politico.eu/article/boris-johnson-france-uk-emmanuel-macron-eu-migrants-english-channel/
Hiszpania
Autor: Paulina Stocka
1. Erupcja wulkanu na La Palmie na Wyspach Kanaryjskich.
Erupcja wulkanu La Palma w 2021 roku rozpoczęła się 19 września w miejscu Cabeza de Vaca, niedaleko miejscowości El Paraíso w gminie El Paso, na hiszpańskiej wyspie La Palma. Jest to pierwsza erupcja na wyspie licząc od wybuchu Teneguía w 1971 roku. Ustała ona 13 grudnia po 85 dniach. O wysokim ryzyku erupcji wulkanu mówiono już od lat, a eksperci z Uniwersytetu w Uppsali twierdzili, że następny wybuch na hiszpańskim archipelagu będzie podobnych rozmiarów co Eyjafjallajökull na Islandii w 2010 roku.
Szef hiszpańskiego rządu Pedro Sánchez udał się na La Palmę, rezygnując z wyjazdu do Nowego Jorku na Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. 20 października przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wydała oświadczenie, w którym poinformowała, że Komisja Europejska jest gotowa udzielić „w razie potrzeby dodatkowego wsparcia”.
Minister Rolnictwa, Rybołówstwa i Żywności Hiszpanii Luis Planas oraz Komisarz ds. Środowiska, Oceanów i Rybołówstwa Unii Europejskiej Virginijus Sinkevičius zadeklarowali na konferencji prasowej w mieście Vigo wsparcie dla obywateli dotkniętych erupcją wulkanu oraz zapewnili, że omawiali jaki rodzaj pomocy na szczeblu krajowym i europejskim mógłby być wysłany na dotknięty erupcją wulkanu obszar.
Unia Europejska uruchomiła również program Copernicus w celu monitorowania sytuacji. Minister Przemysłu, Handlu i Turystyki Hiszpanii Reyes Maroto oświadczyła, że „erupcja La Palmy jest atrakcją turystyczną, z której możemy skorzystać”. Podobnie wyraził się rząd Islandii, kiedy wybuchł wulkan Fagradalsfjall, i wyznaczył nawet trasę z punktem widokowym, aby turyści mogli być świadkami erupcji i tym samym pomogli podnieść się dotkniętej pandemią turystyce.
Należy jednak zauważyć, że dolina wulkanu Fagradalsfjall jest niezamieszkana, natomiast na zboczach wulkanu Cumbre Vieja znajdują się liczne domy, budynki użyteczności publicznej i firmy. Następnie, na skutek krytyki ze strony opozycji, Minister Maroto wycofała swoje słowa. Erupcja wulkanu na La Palma pomimo długości trwania i licznych strat materialnych niespowodowała ofiar śmiertelnych. Wymusiła jednak ewakuację ponad 7 tysięcy osób, a prawie 3 tysiące budynków uległo zniszczeniu.
2. Legalizacja eutanazji.
25 czerwca ub. r., w Hiszpanii weszła w życie ustawa o eutanazji. Hiszpański Kongres Deputowanych 202 głosami za, 141 przeciw i 2 wstrzymujących się, zatwierdził promowaną przez PSOE (Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza) ustawę, która mówi, iż „nieuleczanie chorzy lub z chorobami przewlekłymi” będą mogli decydować, czy skorzystać z opieki mającej na celu poprawę jakości ich życia, czy też domagać się godnej śmierci.
Hiszpania jest siódmym krajem na świecie, który zalegalizował eutanazję obok Holandii, Belgii, Luksemburga i Kanady. Norma reguluje zarówno samą eutanazję – „bezpośrednie podanie substancji pacjentowi przez kompetentnego pracownika służby zdrowia” – jak i samobójstwo wspomagane medycznie –„receptę lub dostarczenie pacjentowi przez pracownika służby zdrowia substancji, aby mógł ją samodzielnie sobie podać".
W przeciwieństwie do innych obowiązujących przepisów na świecie, Hiszpanie ustanowili szereg warunków, które opóźniają proces eutanazji. Ogólnie rzecz biorąc, prawo to dotyczy pełnoletnich Hiszpanów lub obcokrajowców legalnie przebywających na terenie Hiszpanii. Dodatkowo, wnioskodawca musi być „w pełni świadomy” podczas podejmowania decyzji i potwierdzić swoją wolę na piśmie dwukrotnie w odstępie 14 dni.
W ciągu 2 dni od wstępnej decyzji lekarz prowadzący zobowiązany jest przeprowadzić z pacjentem rozmowę na temat m.in. możliwości opieki paliatywnej. Jeśli pacjent podtrzyma swoje zdanie, jego stan zdrowotny skonsultowany zostanie z drugim lekarzem, który w ciągu 10 dni oceni, czy spełniono wszystkie wymagania. Niemniej jednak lekarz będzie mógł odmówić uczestnictwa w procesie, jeśli będzie to "niezgodne z jego sumieniem".
Kolejno lekarz pacjenta musi przekazać wniosek do specjalnej siedmioosobowej komisji regionalnej, która wybiera dwóch specjalistów niezwiązanych ze sprawą. Oni zajmują się oceną wniosku przedłożonego przez pacjenta. W fazie końcowej wspomniana komisja zatwierdza lub odrzuca decyzję specjalistów i ma na to 19 dni. Od momentu złożenia wniosku strona zainteresowana przeprowadzeniem eutanazji może w dowolnym momencie zmienić swoją decyzję.
3. Hiszpania przyjęła nowe prawo uznające zwierzęta za „czujące istoty”. Będą one posiadać status prawny.
Od 5 stycznia br. zwierzęta są w Hiszpanii uznawane za czujące istoty, co oznacza, że nie można ich konfiskować, obejmować hipoteką, porzucać, źle traktować lub oddzielić od jednego z ich właścicieli w przypadku separacji lub rozwodu. Organ sądowy może wyrazić zgodę na udział małżonków w kosztach utrzymania i opieki nadzwierzęciem oraz zadecydować o jego losie, jeżeli nie ma porozumienia między byłymi partnerami.
Ponadto, zgodnie z reformą kodeksu cywilnego, sędziowie będą decydować o przebywaniu małoletnich dzieci z rodzicami m.in. z perspektywy traktowania zwierząt domowych i sąd może np. odmówić wspólnej opieki nad dziećmi małżonkowi skazanemu wcześniej za znęcanie się nad zwierzętami.
Te żywe istoty będą również brane pod uwagę w testamentach. Jeśli brak ostatniego oświadczenia woli, zwierzęta zostaną przekazane spadkobiercom. Jeśli nie będzie to możliwe, zostaną one przekazane organowi administracyjnemu lub ośrodkowi, któremu powierzono przyjęcie porzuconych zwierząt do czasu rozstrzygnięcia postępowania spadkowego. Jeżeli żaden z następców nie będzie chciał przejąć zwięrząt, administracja może przekazać je osobie trzeciej w celu objęcia ich opieką i ochroną.
Wprowadzone zmiany modyfikują trzy akty prawne: Kodeks cywilny, Prawo hipoteczne i Prawo postępowania cywilnego. W przygotowaniu znajduje się także projekt ustawy o dobrostanie zwierząt, który Podemos (lewicowa hiszpańska polityczna) przygotowywał od października 2021 roku i ma nadzieję zatwierdzić w nadchodzących miesiącach. Zawiera on bardziej zdecydowane środki, takie jak zakaz składania ofiar ze zwierząt bez uzasadnionej przyczyny, weto wobec wykorzystywania dzikiej fauny w cyrkach i zaprzestanie sprzedaży zwierząt domowych w sklepach. Ponadto przyszła reforma kodeksu karnego przewiduje surowsze kary za znęcanie się nad zwierzętami.
4. Rząd ułaskawia katalońskich separatystów.
22 czerwca 2021 r. hiszpański rząd ogłosił decyzję o ułaskawieniu dziewięciorga katalońskich separatystów, w tym ówczesnego wiceprzewodniczącego katalońskiej egzekutywy Oriola Junquerasa i byłej przewodniczącej parlamentu regionalnego Carme Forcadell, skazanych przez Sąd Najwyższy za organizację nielegalnego referendum niepodległościowego w tej wspólnocie autonomicznej 1 października 2017 roku.
Referendum odbyło się pomimo orzeczenia sądu, które uznało je za niezgodne z prawem. Separatyści ogłosili zwycięstwo pomimo sondaży ukazujących wielki podział opinii publicznej wokół tej sprawy, a rząd Katalonii ogłosił niepodległość.
Decyzja, zatwierdzona przez Radę Ministrów, zwolniła osądzonych z kary do 13 lat więzienia za przestępstwa, które obejmowały podburzanie do niepokojów i malwersacje środków publicznych, ale dyskwalifikuje z ponownego pełnienia funkcji publicznych. Celem hiszpańskiego premiera było otwarcie „nowego czasu dialogu” z regionem autonomicznym i zarchiwizowanie trwającej od dziesięcioleci konfrontacji.
Sondaże wskazują jednak, że ok. 60 proc. Hiszpanów nie zgadza się z decyzją rządu o ułaskawieniu katalońskich polityków. Sáncheza krytykują także zgodnie politycy centrowej partii Ciudadanos, centroprawicowej Partii Ludowej oraz skrajnie prawicowej partii Vox, a nawet część polityków jego własnej Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej.
Po stronie Katalończyków wiadomość o ułaskawieniu również nie jest postrzegana jako powód do świętowania. Setki separatystów protestowało z dwóch powodów: po pierwsze, uważają, że ułaskawienie jest odpowiednikiem zniesienia kary za przestępstwo i zamiast tego domagają się amnestii, czyli ruch separatystów nie mógłby być postrzegany jako podlegający prawu karnemu. Po drugie, chociaż zwolennicy niepodległości wiedzieli, że plan Sáncheza stanowił „pierwszy krok” w celu osiągnięcia porozumienia z niepodległościowcami, opisują go jako niewystarczający, ponieważ ich pragnienie samostanowienia pozostaje w stagnacji. Dlatego też bezwarunkowo domagają się nowego referendum. Sánchez odpowiedział, że wraz z ułaskawieniem katalońskich działaczy prosi, aby nie wyrzekali się swoich idei, ale bronili ich, przestrzegając powszechnie obowiązującego prawa.
Źródła:
[3]https://www.rtve.es/noticias/20210919/palma-registra-70-nuevos-sismos/2172140.shtml
[4]https://info.igme.es/eventos/Erupcion-volcanica-la-palma
[9]https://www.nytimes.com/es/2021/06/22/espanol/espana-indultos-catalanes.html
Szwecja
Autor: Oskar Stefański
Rok 2021 w Szwecji przebiegał w sposób bardzo skomplikowany, trudna sytuacja związana z COVID-19, kryzys rządowy, kongresy partyjne i ostatecznie zmiana na stanowisku premiera deprymowały całkowicie życie społeczne i polityczne w Królestwie Szwecji. Rok nie zaczął się od niczego spektakularnego, można powiedzieć, że znacznie więcej wydarzeń miało miejsce w drugiej połowie roku.
1. Niespokojne pierwsze miesiące.
Na samym początku roku, bo już w styczniu istniało znaczne ryzyko kryzysu politycznego w kraju. Koronawirus zbierał żniwa, a opozycja względem socjaldemokratyczno-zielonego gabinetu znacznie zyskiwała. Rząd, a w szczególności premier Stefan Löfven, był bardzo mocno krytykowany przez brak podjęcia działań związanych z obostrzeniami w trakcie 2020 roku.
Liderka Kristdemokraterny, czyli Chrześcijańskich Demokratów Ebba Busch powiedziała nawet, że Boris Johnson, pomimo znacznego opóźnienia działań związanych z pandemią zachował się lepiej niż Stefan Löfven. Widać było w tym okresie także znaczny spadek poparcia dla Socjaldemokratów i liderowanie w sondażu Demoskop dla Aftonbladet Moderatów, czyli największej partii opozycyjnej.
Z kolei w marcu Szwecja żyła tragicznym zdarzeniem, które miało miejsce na samym początku miesiąca. W mieście Vetlanda napastnik zaatakował nożem 8 osób, na szczęście nikt z poszkodowanych nie zmarł, napastnika postrzeliła i obezwładniła policja. Było to wydarzenie, którym w tamtym momencie żyła cała Szwecja.
W tym samym miesiącu liderka Liberalerny, czyli Liberałów, Nyamko Sabuni zapowiedziała, że po wyborach w 2022 roku zaprzestanie popierania lewicowego rządu, jednakże będzie kontynuować popieranie rządu Löfvena (co jednak później okazało się złudne). Liberałowie wcześniej odrzucali jakąkolwiek współpracę z nacjonalistycznymi Szwedzkimi Demokratami, jednak po tej deklaracji całkowicie zmienili swoje stanowisko w tej kwestii, nawet pomimo sprzeciwu oddolnych działaczy partii.
Liberałowie niezmiennie przez cały rok osiągali tragiczne wyniki sondażowe, które nie pozwalałyby im na przekroczenie progu wyborczego, nie zmieniło się to także po przejściu do opozycji w następnych miesiącach. Z kolei także w tym samym miesiącu liderka Partii Centrum Annie Lööf zapowiedziała, że nie zerwie umowy z Socialdemokraterną, a także to iż jest chętna na wejście do rządu z Socjaldemokratami po wyborach, które odbędą się we wrześniu 2022 roku.
2. Wotum nieufności dla Premiera.
21 czerwca miało miejsce pierwsze w historii Szwecji udane głosowanie nad wotum nieufności względem szefa rządu. Stefan Löfven jako pierwszy w historii premier Szwecji został odwołany z urzędu.
Było to skutkiem niedogadania się z Partią Lewicy w kwestii pozostawienia zamrożonych czynszów mieszkaniowych. Ostatecznie rynkowych czynszów w Szwecji nie ma do dziś i nie zapowiada się na zmiany. Co ważne, aby to przegłosować Partia Lewicy musiała dogadać się z Szwedzkimi Demokratami, a trzeba przyznać, że są to partie skrajnie różne.
Głosowanie to nie zmieniło jednak wiele, Stefan Löfven 7 lipca na nowo został premierem. Jednakże z większości rządowej odeszli Liberałowie Nyamko Sabuni, a wróciła do niej Partia Lewicy. Nieco ponad miesiąc później, bo 22 sierpnia Stefan Löfven ogłosił, że po Kongresie Socialdemokraterny zrezygnuje ze stanowiska premiera Szwecji, obiecał także, że zostawi stanowisko w jak najlepszym stanie dla nowego premiera.
3. Polityka zagraniczna.
W październiku miała miejsce ciekawa rzecz, mianowicie ministra spraw zagranicznych Szwecji Ann Linde spotkała się w Izraelu z przedstawicielami Izraela i Palestyny, która uznawana jest przez Szwedów za państwo. Szwecja do tej pory miała napięte stosunki z Izraelem, ale to spotkanie znacznie je odmieniło.
Pokazało ono także, że Szwecja zamierza aktywniej grać w polityce zagranicznej. Szwedzi zaproponowali też bycie mediatorem w łagodzeniu konfliktu izraelsko-palestyńskiego, w związku z tym niedługo mają odbyć się wizyty polityków Izraela i Palestyny w Szwecji.
Z kolei grudzień w Szwecji minął pod znakiem pandemii i bezpieczeństwa zewnętrznego, związanego z napiętą sytuacją na granicy ukraińsko-rosyjskiej. Szwecja w grudniu dzięki ministrowi obrony Peterowi Hultqvistowi podpisała umowy z Ukrainą dotyczące szwedzkiego wsparcia militarnego dla Ukrainy w postaci dostaw broni.
4. Polityczny koniec roku.
W 2021 roku odbyły się zjazdy partyjne wszystkich największych partii w Szwecji, ma to zwyczajowo miejsce zawsze na rok przed wyborami parlamentarnymi. Mniej więcej w okresie od września do listopada odbyły się wszystkie. Zaczęła Partia Centrum, a skończyła Partia Lewicy. W tym roku wiele takowych eventów odbyło się w Göteborgu i dzięki temu było to miasto, na które najchętniej spoglądano.
W trakcie tych zgromadzeń politycy debatowali nad programem partyjnym na wybory, wybierali liderów (głównie pozostali dotychczasowi, poza jednym wyjątkiem) i rozmawiali o tym, z którą partią współpracować po wyborach we wrześniu 2022 roku.
Dla Szwecji kluczowy był Kongres Socjaldemokratów, na którym wybrano nowe kierownictwo partii. Stefan Löfven oficjalnie zrezygnował ze stanowiska przewodniczącego Socialdemokraterny, a jego miejsce zajęła ministra finansów Magdalena Andersson. Z kolei sekretarzem, czyli drugą najważniejszą osobą w partii został Tobias Baudin, który wcześniej był przewodniczącym jednego z największych związków zawodowych w Szwecji tj. Kommunalu.
Koniec listopada był bardo intensywny w polityce. Najpierw rezygnacja premiera Löfvena ze stanowiska premiera, następnie udane głosowanie nad nową premierką Magdaleną Andersson, potem przegłosowanie przez Chrześcijańskich Demokratów, Szwedzkich Demokratów i Moderatów budżetu opozycji, w następstwie tego odejście od koalicji Partii Zielonych i na nowo wybranie Magdaleny Andersson na pierwszą w historii kobietę na stanowisku premierki Szwecji, tym razem w rządzie całkowicie socjaldemokratycznym. Wszystko to działo się w przeciągu zaledwie tygodnia- od 24 do 29 listopada.
Na koniec roku nowa premier miała największe poparcie spośród wszystkich polityków i wygląda a to, że wszystko zaczyna iść w dobrą stronę w szwedzkiej polityce.
Źródła:
[5]https://www.politico.eu/article/sweden-social-democrats-stefan-lofven-coronavirus-critics/
[6]https://www.aftonbladet.se/nyheter/a/rgz6qw/s-inte-langre-storsta-parti-har-psykologisk-effekt
[7]https://www.svt.se/nyheter/lokalt/jonkoping/detta-vet-vi-om-det-misstankta-valdsdadet-i-vetlanda
Wielka Brytania
Autor: Bartłomiej Fiszer
Rok 2021 dla Brytyjczyków był bardzo intensywny pod kątem zmian i problemów zarówno w polityce wewnętrznej, jak i międzynarodowej. Wielka Brytania tak samo jak reszta świata cały czas musi mierzyć się z pandemią COVID-19 oraz jej skutkami, a także konsekwencjami wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej. Przyglądając się wydarzeniom, jakie miały miejsce w tym kraju w minionym roku należy zwrócić przede wszystkim uwagę na kilka kwestii:
1. Nastroje separatystyczne.
Po opuszczeniu Unii Europejskiej przez Zjednoczone Królestwo i narastających przez to problemach gospodarczych notorycznie pojawiają się sygnały o nastrojach niepodległościowych i chęci opuszczenia Wielkiej Brytanii przez jej członków. Obraz ciężarówek ze Szkocji, pełnych gnijących krabów i ryb, zaparkowanych w połowie stycznia w ramach protestu nieopodal Downing Street, przypomniał Brytyjczykom, jakie są obecne realia.
Teoretycznie bezcłowy handel z Unią utrudnia biurokracja, już kosztująca firmy z Wysp miliony funtów. Johnson przegrał interesy rybołówstwa, a w Szkotów uderza to szczególnie. Ta kropla przepełniła czarę goryczy na północy za słynnym murem Hadriana, który zatrzymywał niegdyś szkockie plemiona. Po z górą 300 latach Szkoci jeszcze bardziej chcą wyjść z unii z Anglią i Walią.
Premier Szkocji Nicola Sturgeon po wyborach i utworzeniu nowego rządu podkreśliła, że kluczowym punktem programu jej rządu jest dążenie do przeprowadzenia referendum dotyczącego niepodległości Szkocji jeszcze w tej kadencji. Podkreśliła, że referendum ma być poprzedzone kampanią informacyjną, tak aby każdy wyborca miał prawo do w pełni świadomej i przemyślanej decyzji. Zastrzegła też, iż musi się ono odbyć w warunkach niezagrażających zdrowiu i życiu wyborców.
Podobnie niezadowolenie z panującej sytuacji pokazali mieszkańcy Irlandii Północnej, gdzie przez wiele tygodni trwały protesty północnoirlandzkich lojalistów coraz mocniej wyrażających swoje niezadowolenie sytuacją, jaka panuje po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (Do umowy brexitowej dołączono bowiem tzw. protokół irlandzki, który uregulował status granicy między Irlandią Północną a Irlandią, czyli jedynej lądowej granicy między Wielką Brytanią a UE). Trudno jednak ocenić czy kolejne lata będą decydujące dla Irlandii Północnej. Premier Republiki Irlandii Micheál Martin wykluczył, aby referendum mogło być zorganizowane w najbliższym czasie.
2. Bezpieczeństwo i armia.
Premier Boris Johnson przedstawił 100-stronicowy narodowy plan dotyczący dyplomacji i obrony, szczegółowo opisując ambitne zamiary zwiększenia brytyjskiej wojskowej obecności w regionie Indo-Pacyfiku, wzmocnienia brytyjskiego potencjału odstraszania nuklearnego i walki z terroryzmem.
Do najważniejszych elementów nowej strategii obronnej Wielkiej Brytanii należą m. in.: modernizacja baz wojskowych w Kenii, Singapurze i Niemczech, wdrożenie ambitnego programu modernizacji sił komandosów piechoty morskiej „Future Commando Force”, który ma kosztować w ciągu dekady 200 milionów funtów, inwestycja 120 mln funtów w oddział „Range Regiment”, który ma realizować misje wcześniej wykonywane przez siły specjalne, redukcję sił lądowych o 77 czołgów i 760 pojazdów bojowych.
Niewątpliwie wydarzeniem wpisującym się w nowy kurs obrany przez Zjednoczone Królestwo było powołanie do życia AUKUS. Powołanie nowego sojuszu wojskowego przez Australię, Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone słusznie stało się 15 września tematem numer jeden zarówno mediów na całym świecie, jak i zapewne przedmiotem gorączkowych rozważań w gabinetach polityków i wojskowych planistów.
UK ze swoim potencjałem naukowym i militarnym w ten sposób dokonuje realnych działań w kwestii układu sił w Azji (Regionie, który staje się szybko środkiem ciężkości geopolityki światowej, a tym samym brytyjskiego handlu, miejsc pracy, i źródła utrzymania Brytyjczyków), dołączając do najbardziej zaufanych aliantów.
Premier Wielkiej Brytanii Borys Johnson wydając oświadczenie na Downing Street 10 oraz składając wyjaśnienia przed Parlamentem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, dzień później, podkreślił: „AUKUS jest nowym trójstronnym porozumieniem, którego celem jest wspólna ochrona bezpieczeństwa i stabilności w regionie Indo-Pacyfiku”.
Przystąpienie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej do AUKUS, uzyskało poparcie liderów wszystkich partii politycznych brytyjskiego parlamentu. Premier uznał, że AUKUS da możliwości rozwoju naukowych i technologicznych specyficznych zdolności, powodując tym samym, że UK stanie się jedną z niewielu potęg w tym zakresie, a korzyści skali, wynikające z większej liczby zwodowanych okrętów, pozwolą na redukcję kosztów produkcji przyszłych generacji okrętów podwodnych o napędzie atomowych, jakie będą wchodziły na wyposażenia Royal Navy.
Johnson wspomniał też, że obok rozwoju i budowy okrętów w ramach AUKUS, dojdzie do przyśpieszenia rozwoju innych zaawansowanych systemów obronnych, jak cyber, sztuczna inteligencja, obliczenia kwantowe (quantum computing) oraz inne zdolności podwodne.
3. Monarchia.
Niewątpliwie najważniejszym wydarzeniem, jakie miało miejsce w brytyjskiej rodzinie królewskiej i które na długo pozostanie w pamięci Brytyjczyków była śmierć księcia Filipa.
Oficjalną informację o śmierci 99-letniego księcia Filipa przekazano 9 kwietnia około godziny 13. Komunikat królowej Elżbiety II zamieszczono na profilach rodziny królewskiej w mediach społecznościowych. „Z głębokim smutkiem Jej Królewska Mość poinformowała o śmierci swojego ukochanego męża, Jego Królewskiej Wysokości, księcia Filipa, księcia Edynburga” – przekazano. Jak dodano, mąż brytyjskiej królowej „zmarł spokojnie” nad ranem tego dnia, w zamku Windsor.
Po śmierci męża monarchini nastąpiła 8-dniowa żałoba narodowa. Zwieńczył ją prywatny pogrzeb księcia Filipa sprawowany 17 kwietnia w Windsorze, według planu przygotowanego za życia przez męża królowej. Choć uroczystość miała kameralny charakter, transmitowały ją czołowe media w Wielkiej Brytanii i na świecie.
4. Kryzys paliwowy.
Kryzys paliwowy i masowa panika, które przetoczyły się przez Wielką Brytanię zostały spowodowane przez brak odpowiedniej liczby wykwalifikowanych kierowców ciężarówek. Wielu z nich pochodziło z państw Unii Europejskiej i wróciło do domu po Brexicie. Sytuację zaostrzyła jeszcze bardziej pandemia i kilka innych czynników, jak np. wywołane przez nią opóźnienia w wydawaniu certyfikatów. Według Stowarzyszenia Transportu Drogowego (RHA) w Wielkiej Brytanii w momencie wybuchu kryzysu brakowało ok. 100 tysięcy wykwalifikowanych kierowców.
Rząd Johnsona zapowiedział przyjęcie nowych imigrantów od października, sfinansowanie kursów kandydatom na kierowców oraz wysłał listy do byłych kierowców prosząc ich o powrót do zawodu. Komentatorzy mówią wprost - To co się wydarzyło to efekt postbrexitowej polityki dotyczącej rynku pracy. Przez zahamowanie napływu pracowników z kontynentu i utrudnienie zatrudnienia dla nowych pracowników spoza Wysp Brytyjskich po prostu zabrakło rąk do pracy.
Dodatkowo pandemia zakłóciła organizację egzaminów dla nowych kierowców, które nie odbywały się niemal przez rok. Więc w efekcie firmy transportowe mają aż 90 tys. wakatów. Opóźnienia w dostawach nawarstwiały się, a odmrażanie gospodarki po pandemicznych lockdownach wpłynęło na zwiększenie podróży i wzrost popytu na paliwa. W celu zażegnania kryzysu wykorzystano wsparcie armii i jej żołnierzy, którzy pomogli dowieźć paliwo z rafinerii na stacje. Plan ten nazwano Operacją Escalin.
5. Niepodległość Barbados.
Po 55 latach od uzyskania niepodległości Barbados ogłosił się republiką, zrywając unię personalną z Wielką Brytanią i detronizując Elżbietę II. Dawna brytyjska kolonia, która uzyskała niepodległość w 1966 r., we wrześniu 2020 r. rozpoczęła proces transformacji ustrojowej i uniezależnienia się od monarchii, gdy gubernator kraju Sandra Mason ogłosiła: "Nadszedł czas, aby całkowicie zostawić za sobą naszą kolonialną przeszłość".
Podczas ceremonii koronę brytyjską reprezentował książę Karol, następca tronu brytyjskiego i przyszły szef Wspólnoty Narodów, organizacji zrzeszającej 54 członków, w większości byłych terytoriów brytyjskich. Książę Karol przybył na Barbados w niedzielę odpowiadając na zaproszenie premier Mii Amor Mottley. W Bridgetown, stolicy wyspiarskiego kraju syn Elżbiety II został powitany przez gwardię honorową, a następnie salut z 21 dział. Podczas ceremonii nie zabrakło również przesłania od królowej Elżbiety, która złożyła mieszkańcom wyspy "najlepsze życzenia szczęścia, pokoju i pomyślności w przyszłości" i podkreśliła znaczenie "kontynuacji przyjaźni" z Wielką Brytanią.
Barbados jest pierwszym krajem od niemal trzech dekad, który zdecydował się uniezależnić od brytyjskiej korony. Niewykluczone jednak, że wraz z postępem czasu takie przypadki będą się powtarzać.
Źródła:
[1]https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/2100437,1,szkocja-i-irlandia-pln-chca-niepodleglosci-co-bedzie-z-brytania.read
[5]https://www.forbes.pl/opinie/aukus-nowe-sojusze-gospodarcze-na-indo-pacyfiku/6emch37
[6]https://defence24.pl/geopolityka/aukus-wielka-brytania-wraca-do-strategicznych-korzeni-analiza
[7]https://forsal.pl/swiat/bezpieczenstwo/artykuly/8125711,wielka-brytania-reforma-sil-zbrojnych-2021.html
[9]https://www.newsweek.pl/swiat/barados-rozstal-sie-z-elzbieta-druga-wielkabrytania/l8cdd9y
[10]https://podroze.onet.pl/ciekawe/barbados-koniec-panowania-elzbiety-ii-powstaje-republika/jemkkvk
Austria
Autor: Maria Kozik
6 grudnia 2021 został zaprzysiężony nowy kanclerz Austrii — Karl Neuhammer. Zmiana na tym stanowisku nastąpiła zaledwie po 52 dniach urzędowania Alexandra Schellenberga.
1. Odejście Kurza.
Sebastian Kurz, kanclerz Austrii w latach 2017-19 i 2020-21, ustąpił ze stanowiska w paździeniku 2021 w związku z wszczęty przeciwko niemu postępowaniu korupcyjnym. Zarzuty dotyczą praktyk opłacania przychylnych Kurzowi komentarzy i sondaży w austriackich mediach za publiczne pieniądze w czasie kampanii 2016 roku. Już wcześniej austriacka opozycja oskarżała Kurza o próby "Orbanizacji" austriackich mediów. Za sztandarowy tego przykład podawała bardzo wysokie dotacje dla mediów przychylnych Kurzowi. Media te miały w praktyce umieszczanie informacji nieprzychylnych Kurzowi na dalszych stronach.
2. Następca Kurza.
Nowy kanclerz - Alexander Schallenberg był jednym z najbliższych współpracowników Sebastiana Kurza. Towarzyszył Kurzowi od początku jego rządowej kariery. Od 2013 był jednym z jego głównych doradców podczas pełnienia przez niego funkcji Ministra Spraw Zagranicznych Austrii. Po objęciu przez Kurza funkcji Kanclerza zajmował on stanowiska w urzędzie kanclerskim, a następnie stanowisko Ministra Spraw Zagranicznych Austrii.
Po tym jak Kurz ustąpił ze stanowiska Kanclerza, ale nie przewodniczącego Austriackiej Partii Ludowej (ÖVP), wyznaczył on na swojego następcę tego doświadczonego austriackiego dyplomatę, jakim bez wątpienia jest Alexander Schallenberg.
3. Czemu Schallenberg ustąpił?
02.12.2021 Sebastian Kurz niespodziewanie zapowiedział wycofanie się z wszelkiej działalności politycznej i rezygnację ze stanowiska przewodniczącego ÖVP. Tego samego dnia poinformował, że poda się do dymisji z funkcji kanclerza Austrii. Swoją decyzję argumentował stwierdzeniem, że na czele partii oraz rządu powinna stać jedna osoba. Przez całą jego, zaledwie 52-dniową, kadencje austriacka opozycja zarzucała mu pełną zależność od decyzji Sebastiana Kurza. Alexander Schallenberg ustąpił ze stanowiska 06.12.2021.
4. Obecny kanclerz — Karl Neuhammer.
6 grudnia 2021 został zaprzysiężony nowy kanclerz Austrii- Karl Neuhammer. Objął on również stanowisko szefa Austriackiej Partii ludowej. W jego gabinecie na stanowisku ministra spraw zagranicznych i europejskich zasiadł jego poprzedni, Alexander Schallenberg. Karl Neuhammer jest byłym wojskowym, sekretarzem generalnym ÖVP i ministrem spraw wewnętrznych Austrii. W austriackiej polityce zasłynął ze swojego ostrego podejścia do nielegalnej imigracji. Był również jedną z osób odpowiedzialnych za przeciwdziałanie pandemii COVID-19.
Źródła:
Włochy
Autor: Jolanta Pietrasik
1. Kryzys polityczny.
Początek roku przyniósł z Włoch wieści o kryzysie politycznym i rezygnacji dotychczasowego premiera, Giuseppe Conte, który piastował stanowisko od czerwca 2018 roku. Mimo medialnych spekulacji, nie złożył on swojego rządu po raz trzeci, natomiast do dymisji zmusiło go osłabienie dotychczasowej koalicji, składającej się z centrolewicowej partii demokratycznej i Ruchu Pięciu Gwiazd.
Do sytuacji doprowadziło wystąpienie z koalicji byłego premiera Metteo Renziego wraz z jego niewielką koalicją Viva Italia, przez co rząd Contego stracił większość w rządzie włoskim. Sytuacja była spowodowana brakiem zgody na rozdysponowanie środków z unijnego Funduszu Odbudowy, a doprowadziło to do wyboru 13 lutego 2021 nowego premiera, którym został były szef Europejskiego Banku Centralnego, Mario Draghi.
2. Kultura i sport.
Kulturalnie Włochy w tym roku triumfowały, zespół Maseskin przyniósł Włochom zwycięstwo w trakcie Eurowizji 2021 z piosenką Zitti e Buoni, tym samym 22 maja Włochy stały się gospodarzem konkursu na 2022 rok. Włosi odnieśli też zwycięstwo w trakcie tegorocznych mistrzostw Europy w piłce nożnej, pokonując reprezentację w finale 11 lipca. Mistrzostwa odbyły się pod znakiem Euro 2020, jednak zostały przesunięte o rok z powodu epidemii wirusa Sars Cov-19.
3. Dalsza walka z pandemią.
Włochy w 2021 wprowadziły jako jedne z pierwszych krajów Unii Europejskiej dodatkowe restrykcje dla osób niezaszczepionych. Tzw. Green Pass, czyli przepustki uprawniające m.in. do korzystania z kin, teatrów, pociągów, siłowni czy restauracji, mogły uzyskać jedynie osoby w pełni zaszczepione, “ozdrowieńcy” lub osoby z negatywnym wynikiem testu. Ta decyzja włoskiego rządu doprowadziła do kilkumiesięcznych protestów, które trwały w przez niemal pięć miesiący, jedynie uspokając się w listopadzie.
Źródła:
[2]https://www.rp.pl/polityka/art8703861-kryzys-we-wloszech-rzad-contego-stracil-wiekszosc
[3]https://www.wsj.com/articles/italian-prime-minister-giuseppe-conte-to-resign-11611599680
[4]https://kultura.poinformowani.pl/artykul/34388-maneskin-zwycieza-eurowizje-2021
[5]https://www.polsatsport.pl/wiadomosc/2021-07-11/euro-2020-wlochy-anglia/
12 grudnia mieszkańcy Nowej Kaledonii zdecydowali w referendum o pozostaniu częścią Francji.
Autor: Paulina Stocka
Frontex, czyli Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej jest agencją której rola polega na kontroli migracji, zarządzaniu granicami i zwalczaniu przestępczości transgranicznej. Stworzona została w 2004 roku w celu ochrony granic zewnętrznych państw członkowskich UE i stowarzyszonych w ramach Schengen, oraz gwarancji wolnego przepływu przez granice wewnętrzne. Jest to element polityki zintegrowanego zarządzania granicami zewnętrznymi. Frontex to pierwsza europejska służba mundurowa. Jej funkcjonariusze działają pod dowództwem władzy krajowych kraju, w którym są oddelegowani. Działają nie tylko w krajach Schengen ale również poza granicami tej strefy, w krajach które posiadają odpowiednią umowę z nimi, w Albanii, Czarnogórze oraz Serbii. Działalność na terenie tych trzech państw związana jest głównie z identyfikacją i przeciwdziałaniem transgranicznej działalności przestępczej, w tym o charakterze terrorystycznym.
Giuseppe Adamo
Introduction
The Vatican could be described as one of the most universal actors in the geopolitical world arena. The decision of the Holy See in foreign affairs have often tangible consequences around the world and thorough history. The Catholic Church is the only religious structure in the world that has its own professional diplomatic service. It is important to understand that officially the Vatican and the Holy See are two different legal concepts possessing different international legal personalities. Both elements are under the authority of the Pope, who is also the Supreme Head of the Roman Catholic Church and the Vatican state.
- zwycięstwo Szkockiej Partii Narodowej zapewnia tej partii perspektywę niemal 20 lat nieprzerwanych rządów po północnej stronie Wału Hadriana.
- dysponując stabilną większością w szkockim Parlamencie, premier(ka?) Nicola Sturgeon może cierpliwie czekać na właściwy moment do rozgrywki o niepodległość; secesja Północy to jednak wciąż bardzo niepewny scenariusz.
- różnice ideologiczne między szkockimi nacjonalistami i brytyjskimi torysami oraz konflikt osobowości Sturgeon i Borisa Johnsona będą pogłębiać dystans między Edynburgiem i Londynem.
- the victory of the Scottish National Party provides the nationalists with the prospect of almost 20 years of uninterrupted rule north from the Hadrian's Wall.
- with a stable majority in the Scottish Parliament, Prime Minister Nicola Sturgeon can patiently wait for the right moment to push for independence; The secession of the North, however, remains a very uncertain scenario.
- ideological differences between Scottish nationalists and British Tories as well as the personality conflict between Sturgeon and Boris Johnson will deepen the distance between Edinburgh and London.
Salvini przed sąd
Sędzia z miasta na Sycylii Lorenzo Jannelli postanowił postawić senatora Salviniego przed sądem. Jego proces rozpocznie się 15 września. Grozi mu do 15 lat więzienia. Lider prawicowej Ligi Matteo Salvini będzie miał proces za przetrzymywanie migrantów na statku organizacji pozarządowej, którym nie pozwalał zejść na ląd dwa lata temu, gdy był wicepremierem i szefem MSW Włoch.
Włochy to państwo będące członkiem Unii Europejskiej oraz NATO, należące do najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata. Jeden z największych krajów europejskich, z ogromnym potencjałem i ludnością przekraczającą 60 milionów obywateli.
Spotkanie Premiera Mateusza Morawieckiego z Prezydentem Emmanuelem Macronem
W środę 17 marca Premier Mateusz Morawiecki przyjechał do Paryża, gdzie spotkał się z Prezydentem Francji Emmanuelem Macronem. Była to pierwsza od trzech i pół roku wizyta szefa polskiego rządu w Pałacu Elizejskim, natomiast ostatni raz obydwaj Panowie spotkali się w lutym ubiegłego roku podczas wizyty Prezydenta Francji w Polsce. Jak poinformował rzecznik rządu Piotr Müller, do poruszonych kwestii gospodarczych należały: możliwości wzmocnienia współpracy trójstronnej z udziałem Polski, Francji i Niemiec w ramach tzw. Trójkąta Weimarskiego, a także wdrażanie Planu Odbudowy, polityka klimatyczna i transformacja energetyczna oraz kwestie związane z bezpieczeństwem i obronnością. Jednak głównym tematem spotkania liderów była kwestia walki z pandemią Covid-19.
Francja
Sprawa stulecia
3 lutego sąd administracyjny w Paryżu w przełomowym wyroku uznał odpowiedzialność państwa za kryzys klimatyczny w postaci niedotrzymania zobowiązań w sprawie redukcji gazów cieplarnianych oraz orzekł, że nielegalna jest bierna postawa państwa wobec kryzysu klimatycznego. Proces wytoczyły dwa lata temu cztery organizacje klimatyczne, według których działalność państwa na rzecz walki z globalnym ociepleniem była niewystarczająca. Zdołały one zebrać 2,3 miliona podpisów pod petycją w ramach inicjatywy o nazwie “sprawa stulecia”. Na wiosnę odbędzie się kolejna rozprawa dotycząca nałożenia na państwo obowiązku powzięcia dodatkowych środków w celu redukcji gazów cieplarnianych oraz walki z kryzysem klimatycznym, jednak już wiadomo, że wyrok w “sprawie stulecia” może być podstawą do zasądzenia odszkodowań od państwa w kolejnych procesach.
Belgia
Priorytety belgijskiej Prezydencji w Beneluxie
25 stycznia 2021r. Królestwo Belgii objęło roczną Prezydencję w Komitecie Ministrów Unii Beneluxu. Myśl przewodnia prezydencji odpowiada głównemu celowi Belgii, Niderlandów i Luksemburga ustalonemu na wspólnym szczycie 7 października 2020r tj. wzmocnienie więzi pomiędzy tymi krajami a Unią Europejską. Belgia określiła również 3 podstawowe priorytety swojej Prezydencji.
Prezydencja państw członkowskich w Radzie Unii Europejskiej sprawowana jest rotacyjnie w systemie „3 państwa – 18 miesięcy” (każde państwo po 6 miesięcy) i stanowi swoiste podkreślenie roli państw narodowych w podejmowaniu decyzji na forum organizacji międzynarodowej, jaką jest Unia Europejska. Przyczynia się także do zwiększenia wpływu poszczególnych państw ją sprawujących na kształt unijnego prawa. Trójki państw wspólnie wyznaczają swoje długofalowe cele i przygotowują program, na podstawie którego opracowywane są następnie bardziej szczegółowe półroczne programy krajowe, z pomocą których członkowie UE mają m.in. możliwość pośredniego wyrażenia własnych interesów państwowych. Stąd oceniać prezydencję można w dwojaki sposób – biorąc pod uwagę jej efektywność w realizacji celów europejskich oraz jej efektywność w realizacji celów państwowych.
Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /home/diplo/domains/diplomacy.pl/public_html/templates/moviedom/html/com_k2/default/category.php on line 209
Wszelkie prawa zastrzeżone © przez Forum Młodych Dyplomatów.
