WYBORY PARLAMENTARNE W GRUZJI
31 października 2020 odbyły się wybory parlamentarne w Gruzji. Do jednoizbowego parlamentu gruzińskiego wybieranych jest 150 deputowanych na czteroletnią kadencję w systemie mieszanym. W czerwcu tego roku przyjęto poprawkę do konstytucji zmieniającą ordynację wyborczą. Według nowelizacji, dokonany został nowy podział mandatów, zgodnie z którym 120 deputowanych wyłania się w systemie proporcjonalnym (wcześniej 77) oraz 30 z nich w systemie większościowym (wcześniej 73). Zmniejszono także próg wyborczy dla pojedynczych partii do 1% (wcześniej 5%) oraz dla koalicji - liczba partii razy 1%.
Wybory wygrała partia Gruzińskie Marzenie (sprawuje rządy od 2012 roku) z poparciem na poziomie 48,22% w wyborach proporcjonalnych oraz uzyskując 13 mandatów w wyborach większościowych (łącznie 75 mandatów). Inne partie, które przekroczyły próg wyborczy to Zjednoczony Ruch Narodowy (największa partia opozycyjna założona przez byłego prezydenta Micheila Saakaszwilego) - 27,16% (35 mandatów); Europejska Gruzja - 3,78% (5 mandatów); Lelo - 3,15% (4 mandaty); Nowa Gruzja – Strategia Agmaszenebeli - 3,15% (4 mandaty), Sojusz Patriotów - 3,14% (4 mandaty); Girczi: 2,89% (4 mandaty; Ruch Obywatelski – Aleko Elisaszwili - 1,33% (2 mandaty); Partia Pracy - 1% (1 mandat).
Opozycja zbojkotowała wynik wyborów, nie biorąc udziału w II turze wyborów w okręgach w systemie większościowym, która odbyła się 21 listopada 2020 roku. Dodatkowo, opozycja nawoływała do ulicznych protestów. Dzięki temu Gruzińskie Marzenie zdobyło wszystkie możliwe mandaty do zgarnięcia w II turze wyborów, co łącznie daje im 91 deputowanych w parlamencie. Ponadto, opozycja domagała się uwolnienia domniemanych więźniów politycznych, odwołania przewodniczącej Centralnej Komisji Wyborczej oraz rozpisania ponownych wyborów, rezygnując do tego czasu z objęcia mandatów w nowej kadencji parlamentu.
Stanowiska Przedstawicielstwa Unii Europejskiej w Tbilisi, ambasadorów państw UE w Gruzji oraz oceny obserwatorów OBWE negują zarzuty opozycji o sfałszowanym wyniku, podkreślając, że wybory były wolne i konkurencyjne, a obywatele, mimo trwającej pandemii, mogli swobodnie wyrazić swój wybór w głosowaniu.
Konflikt pomiędzy Gruzińskim Marzeniem a partiami opozycyjnymi trwa nadal i chociaż obydwie strony zapowiadają wolę rozwiązania sytuacji, do tej pory nie osiągnięto żadnego kompromisu
w dwóch turach negocjacji.
Źródła:
Nadzwyczajne kompetencje
Na przełomie marca i kwietnia węgierski parlament zatwierdził ustawę o stanie zagrożenia m.in. zwiększającą uprawnienia premiera i rządu w związku z epidemią SARS-CoV-2. Dzięki posłom rządzącej koalicji Fideszu i Chrześcijańsko-Demokratycznej Partii Ludowej (KDNP) Viktor Orban uzyskał możliwość zarządzania państwem za pośrednictwem dekretów przynajmniej do końca czerwca 2020 roku. W praktyce oznaczało to możliwość zawieszenia istniejących praw, jak również ogłaszania nowych w trybie ekspresowym. Tak znaczące rozszerzenie kompetencji premiera i całego rządu wywołało zaniepokojenie Komisji Europejskiej oraz obrońców praw człowieka, którzy zwrócili uwagę na niemal nieograniczone możliwości w walce z politycznymi przeciwnikami. Rząd w Budapeszcie wykorzystał jednak swoje kompetencje w taki sposób, aby zbudować pozytywny wizerunek, wielokrotnie podkreślając, iż jest to rozwiązanie tymczasowe, podyktowane dynamicznie rosnącą liczbą zachorowań. W połowie czerwca parlament odebrał premierowi nadzwyczajne uprawnienia w związku z ustabilizowaniem się sytuacji epidemiologicznej na Węgrzech.
Protesty w obronie wolności mediów
Pod koniec lipca spółka Indamedia dokonała przejęcia największego węgierskiego niezależnego portalu informacyjnego Index. Indamedia znajduje się pod kontrolą kuratorium, w którego skład wchodzi jeden z posłów koalicji rządzącej. Proces przejęcia portalu trwał prawie 5 lat. W czerwcu pojawiły się naciski ze strony działu sprzedaży kontrolowanego przez Inmedię. Poza tym doszło do tarć w zarządzie firmy, a następnie do zwolnienia części pracowników oraz przejęcia struktur i większości udziałów w spółce Index. Wspomniany portal odpowiadał za ok. 50% zasięgu portali niezwiązanych z rządem, a na jego łamach publikowano wyniki śledztw dziennikarskich, które uderzały w polityków koalicji rządzącej na Węgrzech. Pomimo epidemii na ulicach stolicy doszło do licznych protestów: według różnych szacunków brało w nich udział ok. 5-10 tys. osób. Protestujący wyrażali sprzeciw wobec naruszania wolności słowa oraz kształtu systemu medialnego, który w dużej mierze jest podporządkowany rządowi w Budapeszcie. Należy również dodać, że władze węgierskie zapewniały, że nie mają wpływu na wewnętrzną sytuację w firmie Index.
Negocjacje budżetowe
Od połowy listopada Węgry wraz z Polską jednoznacznie wyrażały sprzeciw wobec mechanizmu określanego jako “pieniądze za praworządność”, czyli powiązania wypłaty funduszy unijnych z wystąpieniem naruszeń dotyczących praworządności. Najważniejszym elementem tego mechanizmu miało być skuteczne nakładanie sankcji za niewłaściwe wykorzystywanie środków publicznych pochodzących z budżetu UE, na przykład w przypadku zaobserwowania nadużyć przy organizacji przetargów publicznych. Zdaniem rządu w Budapeszcie tego typu rozwiązanie stanowi poważne niebezpieczeństwo dla suwerenności państw członkowskich, które zamiast wzmocnienia praworządności wpływają na jej osłabienie. Premier Viktor Orban przekonywał, że “dziś stajemy przed nowym mechanizmem, który przez arbitralność swojego stosowania może doprowadzić do rozczłonkowania Unii”. Podkreślał również, że pomysł takiego mechanizmu stoi w sprzeczności z traktatami europejskimi, które są dla Węgier nadrzędne w tej kwestii. W związku z tym, Budapeszt i Warszawa zablokowały przyjęcie Funduszu Odbudowy oraz unijnego budżetu na lata 2021-2027. W nocy z 10 na 11 grudnia, po trwających blisko dwa tygodnie negocjacjach, osiągnięto kompromis podczas szczytu Rady Europejskiej. Umożliwiono zaskarżenie mechanizmu do TSUE w przypadku uruchomienia danej procedury. Fundusze unijne mogą zostać wstrzymane dopiero po orzeczeniu tego organu, co może trwać nawet dwa lata. Ustalenia ze szczytu Rady Europejskiej zostały przyjęte przez Parlament Europejski 5 dni później.
Autor: Paweł Wróbel
Redaktor: Anna Lanina
Źródła:
https://www.dw.com/pl/sueddeutsche-zeitung-kompromis-z-brukseli-to-katastrofa/a-55915195
https://www.foreignaffairs.com/articles/world/2020-06-13/democracy-versus-pandemic
https://oko.press/na-wegrzech-upadl-portal-index/
Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka z dnia 29.07.2020.
Protesty rolników
W związku z procedowaniem i przegłosowaniem przez Sejm ustawy zwanej „piątką Kaczyńskiego” w całym kraju odbywały się protesty rolników.
Dzisiaj odbywają się wybory prezydenckie w Mołdawii. Poprzedził je długi ciąg wydarzeń, który może w dużym stopniu wpłynąć na to, jak obywatele Mołdawii zagłosują na najważniejszych kandydatów o diametralnie różnych poglądach na politykę zagraniczną i podejściach do polityki wewnętrznej.
Spotkanie V4
"Projekt" odrodzenia państwa izraelskiego jest wyjątkowy z punktu widzenia jego skuteczności. To państwo powstało dokładnie w terminie, który przewidział założyciel politycznego syjonizmu Theodor Herzl — praktycznie po 50 latach od pierwszego kongresu syjonistycznego. W bardzo ważny okres powojennych walk dyplomatycznych w ONZ dotyczących przyszłości Palestyny, a później - wojny o niepodległość Izraela radzieckie wsparcie zarówno dyplomatyczne, jak i wojskowo-polityczne wywierało decydujący wpływ na bieg wydarzeń. W poszukiwaniu pomocy i wspierania liderzy społeczności żydowskiej w Palestynie, a później przywódcy Izraela zwracali się właśnie do Związku Radzieckiego.
W sobotę 5 września Centralna Komisja Wyborcza oficjalnie powiadomiła o początku kampanii. Wybory samorządowe odbędą się 25 października 2020 roku. Zgodnie z ostatnim sondażem, przeprowadzonym w dniach 6-10 sierpnia, na podium znajdują się trzy partie: Sługa Narodu, Europejska Solidarność i Opozycyjna Platforma - Za Życie (OPZŻ). Czołową pozycję nadal zajmuje ugrupowanie obecnego prezydenta - zagłosuje na nie 27,4% badanych. Na drugim miejscu uplasowała się Europejska Solidarność (byłego prezydenta Petra Poroszenki), która cieszy się poparciem 16,5%. Na prorosyjską OPZŻ oddałoby głos 15,9% respondentów. Czwarte miejsce zajmuje Ogólnoukraińskie Stowarzyszenie „Batkiwszczyna” (Julia Tymoszenko) z wynikiem 12%. Inne partie nie uzyskały więcej niż 5%. Partia parlamentarna „Golos”, która w ostatnich wyborach zdobyła 5,83% wyborców, zamyka ranking sondażowy, mając zaledwie 2,4%. Niestety w związku z rosyjską aneksją Krymu i wojną w Donbasie, mieszkańcy terenów niekontrolowanych przez Ukrainę nie będą mogli oddać swojego głosu.
Przegląd sytuacji
Dnia 20 sierpnia asystentka Aleksieja Navalnego poinformowała, że polityk podczas lotu z Tomska do Moskwy nagle poczuł się źle, czego przyczyną miała być wcześniej wypita herbata. Samolot wykonał awaryjne lądowanie w Omsku, po czym Navalny został zabrany do szpitala, gdzie według lekarzy zapadł w śpiączkę i został podłączony do respiratora. Zespół Navalnego powiadomił, że polityk został otruty, co potwierdzać mogą wcześniejsze ataki na polityka.
W niedziele 30 sierpnia 2020 roku w Czarnogórze odbyły się wybory do parlamentu. W wyborach startowało 11 koalicji i partii politycznych. Były to piąte wybory w niepodległym państwie, po wyjściu w 2006 roku ze związku państw Serbii i Czarnogóry. Choć wprowadzono w lipcu stan epidemii to frekwencja była zaskakująco wysoka, bowiem wyniosła ponad 70%. Do parlamentu czarnogórskiego dostało się 9 koalicji i partii politycznych na 81 miejsc.
Zaprzysiężenie Andrzeja Dudy na Prezydenta
Wszelkie prawa zastrzeżone © przez Forum Młodych Dyplomatów.